رقابت 3 نسل سیستم های گیمینگ
قطعات مختلف کامپیوترهای، شخصی در گذر زمان شاهد تغییراتی در ساختار و سبک طراحی می شوند که ممکن است تفاوتی در کارایی سیستم مشاهده نشود، اما برخی قطعات مانند پردازنده و کارت گرافیک به صورت منظم و در هر سال به فناوری ساخت یا امکانات جدیدی مجهز می شوند که تاثیر مستقیمی روی کارایی سیستم دارند.
پردازنده ها به عنوان یکی از پیچیده ترین قطعات کامپیوتر شخصی برای افزایش کارایی باید فرآیند طولانی و پرهزینه ای را طی کنند، اما شرکت های تولید کننده که شامل AMD و اینتل می شوند، همواره سعی در ارایه فناوری به روز هستند تا کاربران حرفه ای بتوانند قدرت پردازشی بالاتری دریافت کنند. هرچند در حال حاضر AMD از نظر فناوری ساخت پردازنده کمی بیش از حد معمول از رقیب دیرینه خود عقب مانده، اما با این حال با توجه به هزینه پرداختی عملکرد قابل قبولی نسبت به نسل های گذشته ارایه می دهند.
در بخش کارت گرافیک، با داستان تا حدودی متفاوت روبرو هستیم و دو کمپانی AMD و Nvidia از نظر فناوری ساخت بسیار نزدیک به یکدیگر قدم بر می دارند و امکانات به نسبت مشابهی در اختیار کاربران قرار می دهند. با وجود نزدیک بودن مشخصات پردازنده و کارت گرافیک در نسل های گذشته، اما شرکت های تولیدکننده همواره نسبت به افزایش کارایی و راندمان تبلیغات گسترده ای صورت می دهند که بررسی صحت ادعای آن ها نکات جالبی را نمایان می کند.
ممکن است بسیاری از کاربران از روی کنجکاوی و نداشتن مشکل مالی، قطعات سیستم خود را تعویض کنند و بسیاری دیگر نیز از چند نسل گذشته به فناوری روز کوچ می کنند، اما هر دو دسته سوالی واحد دارند: «ارتقا و خریداری قطعات جدید تا چه اندازه سبب افزایش کارایی می گردد؟»
در این بخش به بررسی سه سیستم گیمینگ مختلف تشکیل شده از قطعات سه نسل متفاوت از سال های 2010، 2012 و 2015 می پردازیم تا بتوانید درک بهتری نسبت به تغییرات صورت گرفته در 5 سال گذشته تا به امروز پیدا کنید. هرچند قطعات هر سه سیستم به خوبی پاسخگوی نیاز گیمرها هستند، اما برای دستیابی به بهترین عملکرد و بالاترین نرخ فریم ممکن باید قطعات را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار دهید.
تست های صورت گرفته تنها روی عملکرد متمرکز نمی گردد و کیفیت اجرای بازی های قدیمی و جدید نیز مورد توجه قرار گرفته اند.
مشخصات سیستم های تست
برای انتخاب قطعات سیستم تست به فاکتور قیمت توجه شده تا قیمت کل سیستم گیمینگ در شرایط به نسبت مشابهی قرار گیرد. سیستم های تست از قطعات مناسب برای اجرای بازی های روز دوره خود تشکیل شده و به هیچ وجه از قطعات سطح بالا و Hi-End در راه اندازی آن ها استفاده نشده است. به عنوان مثال دو سیستم سال 2012 و 2015 از پردازنده Core i5 و تمامی سیستم ها از 8 گیگابایت حافظه رم DDR3 با فرکانس 1600 مگاهرتز و منبع تغذیه با استاندارد 80 پلاس برنز (راندمان بین 82 تا 85 درصد) بهره می برند تا شرایط به نسبت مشابهی شکل گیرد.
اگر به صورت سطحی به مشخصات قطعات مختلف توجه کنید، تغییر چندانی مشاهده نمی شود، اما با بررسی موشکافانه به تفاوت های قابل توجهی پی خواهید برد که به طور حتم روی عملکرد و کیفیت کار تاثیرگذارند.
قیمت هر سه سیستم در حدود 2000 یورو بوده و با توجه به مدل و تولیدکننده ممکن است این میزان بیشتر یا کمتر از حد اعلام شده باشد.
سیستم سال 2015 شامل پردازنده Core i5-4690K به همراه مادربوردی مجهز به چیپست Z97، هشت گیگابایت حافظه رم DDR3 با فرکانس 1600 مگاهرتز، کارت گرافیک GTX970 با چهار گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 و تعداد 1664 واحد پردازشی CUDA است که قیمت پردازنده در حدود 240 یورو و قیمت کار گرافیک در حدود 390 یورو است.
سیستم گیمینگ مربوط به سال 2012 نیز از قطعاتی شامل پردازنده Core i5-2500K به همراه مادربوردی با چیپست Z77، کارت گرافیک GTX 760 با دو گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 و هشت گیگابایت حافظه رم DDR3 با فرکانس 1600 مگاهرتز می شود. قیمت پردازنده Core i5-2500K در حدود 650 هزار تومان و قیمت کارت گرافیک GTX 760 نیز در سال 2012 در حدود 390 یورو برای نسخه مرجع آن ویدیا تعیین شده بود.
در سیستم گیمینگ سال 2010 که بیش از چهار سال از طول عمر آن می گذرد، قطعاتی مانند پردازنده Core i7 860 به همراه مادربورد P55 اینتل، کارت گرافیک GTX470 با 1250 مگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 و 448 واحد پردازشی CUDA در کنار هشت گیگابایت حافظه رم با فرکانس 1600 مگاهرتز حضور دارند که قیمت پردازنده در حدود 260 یورو و قیمت کارت گرافیک در حدود 390 یورو در سال 2010 تعیین شده بود.
دلیل انتخاب حافظه رم با فرکانس 1600 مگاهرتز و ظرفیت 8 گیگابایت به صورت دوکاناله، قابلیت پشتیبانی مادربورد و پردازنده هر سه سیستم، از ظرفیت و فرکانس در نظر گرفته شده است و به طور حتم بهره گیری از حجم و سرعت بالاتر حافظه رم می تواند تاثیر قابل توجهی روی عملکرد سیستم ایفا کند، اما برای یکسان سازی شرایط تست از مشخصات مشابه بهره گرفتیم.
مشخصات کامل سه سیستم گیمینگ مورد استفاده برای بررسی را می توانید در جدول شماره 1 مشاهده کنید و مشخصات را به طور دقیق و کامل مورد بررسی قرار دهید. اما به صورت جزئی قصد داریم تا مقایسه ای میان دو قطعه اصلی شامل پردازنده و کارت گرافیک از لحاظ مشخصات انجام دهیم.
جدول شماره 1: مشخصات سه نسل از سیستم های گیمینگ
| مشخصات | کامپیوتر گیمینگ سال 2010 | کامپیوتر گیمینگ سال 2012 | کامپیوتر گیمینگ سال 2015 |
| پردازنده | Intel Core i7 860 | Intel Core i5 2500K | Intel Core i5 4690K |
| معماری | Lynnfield | Sandy Bridge | Haswell |
| تعداد هسته | 4 | 4 | 4 |
| تعداد رشته | 8 | 4 | 4 |
| فرکانس | گیگاهرتز 3.46- 2.8 | گیگاهرتز 3.7- 3.3 | گیگاهرتز 3.9- 3.5 |
| حافظه نهان | 8 مگابایت | 6 مگابایت | 6 مگابایت |
| فناوری ساخت | 45 نانومتر | 32 نانومتر | 22 نانومتر |
| توان مصرفی | 95 وات | 95 وات | 84 وات |
| قیمت پردازنده در سال تولید | 260 یورو | 210 یورو | 240 یورو |
| کارت گرافیک | Nvidia GTX 470 | Nvidia GTX 760 | Nvidia GTX 970 |
| معماری | fermi | kepler | Maxwell |
| حافظه گرافیکی | 1250 مگابایت | 2 گیگابایت | 4 گیگابایت |
| فرکانس هسته | 607 مگاهرتز | 915- 980 مگاهرتز | 1050- 1178 مگاهرتز |
| تعداد هسته CUDA | 448 | 1344 | 1664 |
| توان مصرفی | 215 وات | 170 وات | 145 وات |
| قیمت کارت گرافیک در سال تولید | 390 یورو | 390 یورو | 390 یورو |
| چیپست مادربرد | Intel P55 | Intel Z77 | Intel Z97 |
| حافظه رم | 8GB DDR3-1600 | 8GB DDR3-1600 | 8GB DDR3-1600 |
| منبع تغذیه | 80Plus Bronze | 80Plus Bronze | 80Plus Bronze |
پردازنده Core i7 860 که از معماری Lynnfield با فناوری ساخت 45 نانومتری بهره می برد، به چهار هسته و هشت رشته پردازشی با فرکانس پایه 2.8 گیگاهرتز مجهز است که در صورت فعالسازی قابلیت توربو بوست، فرکانس پردازنده به 3.46 گیگاهرتز افزایش می یابد. همچنین هشت مگابایت حافظه نهان (Cache) به افزایش قدرت و عملکرد پردازنده کمک شایان توجهی می نماید. توان مصرفی پردازنده 45 نانومتری اینتل برابر با 95 وات است.
پردازنده Core i5-2500K که یکی از موفق ترین و پرفروش ترین پردازنده های اینتل به شمار می رود با دارا بودن چهار هسته و چهار رشته پردازشی با فرکانس پایه 3.3 گیگاهرتز و بهره مندی از شش مگابایت حافظه نهان، قدرت بسیار مناسبی برای اجرای بازی در اختیار گیمرها قرار می داد. فرکانس پردازنده در صورت فعال سازی فناوری توربو بوست به 3.7 گیگاهرتز افزایش می یابد که سبب بهبود عملکرد در بارگزاری کامل پردازنده می گردد. فناوری ساخت 32 نانومتری پردازنده با وجود واحد مجتمع گرافیکی Intel HD 3000، توان مصرفی را روی 95 وات حفظ نموده که در مقایسه با Core i7 860 بهبود مناسبی را نشان می دهد.
اما پردازنده Core i5 4690K با بهره گیری از معماری Haswell و فناوری 22 نانومتری اینتل در کنار تبلیغات گسترده اینتل در خصوص کارایی و عملکرد آن، سطح انتظار کاربران را به شدت افزایش داده بود. پردازنده چهار هسته ای اینتل با فرکانس پایه 3.5 گیگاهرتز که به رسم تمامی پردازنده های Core i5 اینتل در سال های اخیر به چهار رشته پردازشی نیز مجهز است. فرکانس پردازنده با توجه به فناوری توربو بوست به صورت خودکار و در صورت نیاز به 3.9 گیگاهرتز افزایش می یابد. حافظه نهان سطح سوم با ظرفیت 6 مگابایت به عنوان نقطه مشترک با پردازنده Core i5 2500K شناخته می شود. با وجود واحد مجتمع گرافیکی Intel HD 4600، این بار فناوری 22 نانومتری هسول به داد پردازنده 4690K رسیده و توان مصرفی را به 88 وات رسانده است.
کارت گرافیک GTX 470 با دارا بودن 1250 مگابایت حافظه GDDR5 و 448 واحد پردازشی CUDA یکی از کارت های مناسب در سال 2010 به شمار می آمد. معماری Fermi با توجه به فناوری ساخت 40 نانومتری با حرارت بالا دست به گریبان بوده و دمای کارت در شرایط بارگزاری کامل به بیش از 90 درجه افزایش می یافت. هرچند این میزان دما در کارت های سری 400 ان وید یاامری طبیعی بود اما در سال 2015 با حرارت بسیار کمتری در کارت های سطح بالا مواجه خواهید بود. بالا بودنمیزان حرارت یک محدودیت برای بالا رفتن فرکانس پردازنده گرافیکی به شمار می آمد و از این جهت فرکانس کارت گرافیک روی 607 مگاهرتز تنظیم گردیده بود. هر چند تعیین فرکانس پردازنده گرافیکی پروسه بسیار پیچیده و حساسی به شمار می آید، اما محدودیت در حرارت و ولتاژ در این امر تاثیر فراوانی دارد.
کارت گرافیک میان رده GTX 760 با استفاده از معماری Kepler و فناوری ساخت 28 نانومتری، قدرت بسیار مناسبی در اختیار کاربران قرار می دهد. به گونه ای که با وجود دو گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 و تعداد 1344 واحد پردازشی CUDA به خوبی از عهده اجرای بازی های روز بر می آمد.
هرچند در صورتی که یک گیمر حرفه ای هستید و بازی ها را روی کیفیت تصویر Full HD و بالاتر از آن اجرا می نمایید، بهتر است کارتی با حجم حافظه 4 گیگابایت و تعداد هسته های پردازشی بیشتر خریداری کنید، اما با این وجود کارت گرافیک GTX 760 همچنان یک گزینه بسیار مناسب برای گیمرهای میان رده به شمار می رود. فرکانس پردازنده گرافیکی در حالت پیش فرض روی 915 مگاهرتز تنظیم گردیده و فناوری GPU Boost قادر به افزایش فرکانس به 980 مگاهرتز خواهد بود.
معماری Maxwell و فناوری ساخت 28 نانومتری سبب پدید آمدن کارت گرافیک های سری 900 آن ویدیا گردید و با توجه به حضور چهار گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5، کارت GTX 970 را به یک گزینه کم نظیر برای گیمرها تبدیل نمود. تعداد 1664 واحد پردازشی CUDA که افزایش 320 واحدی نسبت به GTX 760 را نشان می دهد که در مقایسه با GTX 770 نیز افزایش 128 هسته پردازشی نمایان می سازد. فرکانس پردازنده گرافیکی در حالت پیش فرض روی 1050 تنظیم گردیده که با استفاده از فناوری GPU Boost به رقم قابل توجه 1178 مگاهرتز افزایش می یابد. با وجود بهینه سازی مشخصات و افزایش پارامترها شاهد کاهش توان مصرفی به 145 وات می باشیم که در مقایسه با افزایش کارایی نسبت به نسل های گذشته، قابل تقدیر است. هرچند مشکل در استفاده از چهار گیگابایت حافظه گرافیکی در GTX 970 تا حدودیروی میزان فروش آن تاثیر منفی گذاشته، اما با این حال نمی توان از عملکرد بی نظیر آن چشم پوشی کرد. در کارت GTX 970 می توانید 3.5 گیگابایت از حافظه را با فرکانس بالا در اختیار داشته باشید، اما 512 مگابایت باقی مانده با فرکانس بسیار کمتری به فعالیت می پردازد که در صورت نیاز بازی به هر 4 گیگابایت ظرفیت حافظه، مشکلاتی برای گیمرها به وجود آمده بود.
مقایسه عملکرد
مهمترین بخش بررسی به ارایه نتایج تست اختصاص دارد تا بتوانید بهبود عملکرد سیستم های گیمینگ را در مدت 5 سال مشاهده کنید. تمامی تست ها با کیفیت Full HD و تنظیمات Ultra انجام شده و به طور حتم امکان تست بازی ها با کیفیت بالاتر در سه نسل از سال 2010 تا 2015 امکان پذیر نیست.
برای تست سیستم گیمینگ سال 2010 از سه عنوان Dirt 2, STALKER و Far و برای تست سیستم گیمینگ سال 2012 از Aliens vs.Predator, Hitman:Absolution و Battlefield استفاده شده است. همچنین تست های سیستم گیمینگ مدرن سال 2015 با بهره گیری از عناوینی مانند Far Cry 4, Metro Last Light, GRID Autosport و Battlefield صورت گرفته که می توانید نتایج مربوط به تعداد فریم ها را در جدول شماره 2 مشاهده کنید.
جدول شماره 2: تعداد فریم سیستم های گیمینگ در بازی ها
| بازی | کامپیوتر گیمینگ سال 2010 | کامپیوتر گیمینگ سال 2012 | کامپیوتر گیمینگ سال 2015 |
| STALKER | 39 | 68 | 116 |
| Dirt 2 | 62.9 | 133.4 | 176.4 |
| Far Cry 2 | 90.9 | 172.9 | 236.5 |
| Hitman:Absolution | 26.7 | 45.9 | 65.6 |
| Aliens vs.Predator | 34.3 | 58 | 91.3 |
| Battlefield 3 | 32.5 | 65.7 | 111 |
| GRID Autosport | 33.6 | 72.8 | 115.6 |
| Metro Last Light | 26 | 46 | 81 |
| Far Cry 4 | 18.9 | 37.3 | 65.9 |
| Battlefield 4 | 25.4 | 49.9 | 83.1 |
همان طور که در جدول شماره 2 مشاهده نمودید، تعداد فریم ها در سیستم سال 2015 نسبت به سیستم سال 2010 در اکثر موارد به سه برابر و حتی بیشتر افزایش یافته و این میزان در مقایسه با سیستم گیمینگ سال 2012 افزایش بیش از 2 برابری را نشان می دهد. نتایج تست به خوبی نشان می دهد که برای اجرای بازی ها با کیفیت Full HD و تنظیمات Ultra به یک سیستم گیمینگ متعلق به قطعات تولید شده در سال 2012 نیاز دارید و قطعات سال 2010 به هیچ وجه برای این منظور مناسب نیست.
پردازنده و کارت گرافیک سیستم سال 2010 قادر به اجرای بازی های جدید با کیفیت Full HD نیستند و نرخ فریم 18.9 در بازی Far Cry 4 یک مثال بسیار خوب برای این موضوع به شمار می رود. این در حالیست که سیستم سال 2012 موفق به دریافت نرخ فریم 37.3 و سیستم سال 2015 موفق به کسب 65.9 فریم در ثانیه شده اند. برای درک بهتر شرایط در سه نسل مختلف، در جدول شماره 3 به درصد بهبود عملکرد سیستم های گیمینگ خواهیم پرداخت که نتایج آن بسیار قابل توجه است.
جدول شماره 3: درصد بهبود عملکرد سیستم های گیمینگ
| بازی | 2010 در مقایسه با 2012 | 2010 در مقایسه با 2015 |
| STALKER | 70.6% | 197.4% |
| Dirt 2 | 32.2% | 180.4% |
| Far Cry 2 | 36.8% | 160.2% |
| Hitman: Absolution | 42.9% | 145.7% |
| Aliens vs.Predator | 57.4% | 166.2% |
| Battlefield 3 | 68.9% | 241.5% |
| GRID Autosport | 58.8% | 244% |
| Metro Last Light | 76.1% | 211.5% |
| Far Cry 4 | 76.7% | 248.7% |
| Battlefield 4 | 66.5% | 227.2% |
به طور حتم رشد 248.7 درصدی تعداد فریم ها در بازی Far Cry 4 در مقایسه با سیستم سال 2010 و کامپیوتر گیمنگ مدرن می تواند ذهن هر گیمری را درگیر خود نماید تا دیدگاه خود را به سیستم قدیمی خود تغییر دهد.
مورد مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد، به کیفیت اجرای بازی ها اختصاص داد. در این بخش تنظیمات گرافیکی مربوط به بازی های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و به خوبی نشان می دهد که بازی های یاد شده با استفاده از سیستم های گیمینگ سه نسل متفاوت براساس کدام تنظیمات گرافیکی قابل اجرا است. برای اجرای بازی ها با کیفیت بالا ودقت تصویر Full HD به حداقل 60 فریم در ثانیه نیاز دارید که در این صورت به سادگی می توانید تمامی جزئیات گرافیکی را فعال سازید. در صورتی که کارت گرافیک شما قادر به پردازشی 60 فریم در ثانیه نباشد، بهتر است تنظیمات گرافیکی را غیرفعال کرده یا کاهش دهید تا بازی ها با سرعت بیشتری اجرا شود.
ادامه این مقاله در شماره بعد
به نقل از ماهنامه رایانه خبر
www.SAMSUNGCENTER.ir