دیجیتالی‌شدن زندگی، خیلی از کارها و فرایندهای بانکی را تغییر داده و انجام بسیاری از کارها را آسان‌تر کرده است. بانک‌ها هم در سال‌های اخیر تلاش داشته‌اند که از امکانات عصر دیجیتال برای افزایش امنیت عملیات بانکی، بهره ببرند. یکی از اقدامات بانک‌ها در این راستا، ارائه چک الکترونیکی بوده است. چکاد که مخفف سامانه چک امن دیجیتال است، امکان ثبت صدور، تأیید و دریافت چک را به‌صورت کاملاً دیجیتال برای مشتریان بانک‌های مختلف کشور فراهم می‌سازد. در واقع، این سامانه و فرایندی که برای صدور و دریافت چک الکترونیکی از طریق آن تعریف شده است، سعی در حذف چک‌های کاغذی از مبادلات تجاری و کاهش مخاطرات آن‌ها دارد. با توجه به این موضوع، افرادی که از چک‌های بانکی در مبادلات تجاری‌شان استفاده می‌کنند، باید نحوه ورود به سامانه چکاد و استفاده از آن را فرا گیرند؛ بدین‌ترتیب می‌توانید با سرعتی بسیار بالاتر و در عین‌حال محیط با امنیت بیش‌تر نسبت‌به صدور چک در وجه افراد مدنظر خود اقدام نمایید؛ چرا که چک‌های الکترونیکی بسیاری از مخاطرات چک‌های کاغذی را حذف کرده‌اند. در ایران، سامانه‌ای که امکان پردازش چک الکترونیکی را می‌دهد، سامانه چک امن چکاد است. به همین خاطر، در ادامه به معرفی سامانه چک دیجیتال پرداخته، روش ورود و نحوه کار با آن را به‌صورت کامل برای شما کاربران سامسونگ سنتر توضیح خواهیم داد؛ پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
سامانه چکاد چیست؟
سامانه چکاد یا چک امن دیجیتال، سامانه‌ای است که فرایندهای مربوط به چک‌های الکترونیک از طریق آن انجام گرفته و امکان استفاده از این نمونه چک را برای مشتریان بانک‌های مختلف، فراهم می‌سازد. به‌عبارت‌دیگر، مشتریان درصورتی‌که قصد ثبت صدور چک را داشته باشند، باید به سامانه چکاد مراجعه نموده و اطلاعات لازم را به‌طور کامل وارد کنند. ازطرفدیگر، فرد دریافت‌کننده هم برای ثبت تأیید چک خود، باید به همین سامانه مراجعه نماید. در آخر، فرد گیرنده برای نقد کردن چک هم می‌تواند از این سامانه استفاده کند. مشتریان پس از ورود به سامانه چکاد، باید از طریق گزینه‌های مربوط به نقد کردن، درخواست خود را ارائه دهند. زمانی‌که گیرندگان چک‌های دیجیتال از طریق سایت چکاد برای نقد کردن چک درخواست می‌دهند، درصورتی‌که مبلغ نوشته شده بر روی برگ چک در حساب صادرکننده موجود باشد، بانک آن را کسر کرده و حساب گیرنده را شارژ می‌کند. البته دقت داشته باشید که فرایند کسر موجودی از حساب صادرکننده چک، به‌محض ثبت تأیید آن توسط گیرنده در سامانه چکاد بانک مرکزی انجام می‌شود. در ادامه، هر زمانی‌که فرد گیرنده درخواست نقد کردن را بدهد، این مبلغ به حسابش واریز می‌شود. یعنی گیرندگان چک‌های دیجیتال پس از ثبت تأیید چک، دیگر خیال‌شان از بابت دریافت وجه راحت خواهد بود؛ بنابراین اگر از چک‌های دیجیتال در مبادلات خود استفاده می‌کنید، سعی کنید در اسرع وقت با مراجعه به سامانه چک دیجیتال نسبت‌به ثبت تأیید آن اقدام نمایید.
ورود به سامانه چکاد
مشتریان بانک‌های مختلف از طریق همراه بانک خود می‌توانند به سامانه چکاد دسترسی داشته باشند؛ در اقدام اول باید همراه بانک خود را نصب و فعال کنید. همچنین باید خدمات مربوط به چک دیجیتال در منوی همراه بانک‌تان فعال شده باشد. در رابطه با روش فعال‌سازی خدمات مربوط به چک‌های دیجتال در همراه بانک، اطلاع‌رسانی خاصی نشده است؛ اما با توجه به اهمیت موضوع، به احتمال زیاد سامانه چک دیجیتال در آپدیت جدید همراه بانک‌ها به منوی خدمات‌شان افزوده می‌شود. شایان ذکر است که مشتریان برای استفاده از خدمات سامانه چکاد بانک مرکزی باید برنامه «هامون» را هم فعال کرده و امضای الکترونیکی خود را در آن ثبت کنند؛ چرا که در این روش جدید، همین امضای الکترونیکی است که به چک‌های دیجیتال اعتبار می‌بخشد. ازطرفدیگر، داشتن یک حساب جاری با امکان صدور دسته چک هم برای دریافت و صدور چک از طریق سامانه چک دیجیتال الزامی است؛ بنابراین اگر می‌خواهید از چک‌های دیجیتال در مبادلات خود استفاده کرده و امنیت این فرایندها را بالا ببرید، لازم است به این موارد توجه داشته و تمامی آن‌ها را به‌صورت دقیق رعایت نمایید.
راهنمای کار با سامانه چکاد
باتوجه به اینکه چکاد یک سامانه جدید است، بسیاری از مشتریان هنوز شناخت زیادی از آن نداشته و از نحوه کار با آن اطلاع ندارند. به‌همین‌خاطر، در این مطلب راهنمای مناسب و نکات لازم برای کار با این سامانه را به‌صورت کامل در اختیارتان قرار خواهیم داد. قبل از هر چیز باید دقت داشته باشید، چک‌های دیجتال که از طریق سامانه چکاد پردازش می‌شوند هم ساختاری کاملاً مشابه با چک‌های کاغذی دارند؛ منتهی تفاوت این چک‌ها با انواع کاغذی این است که موجودیت کاغذی آن‌ها حذف شده و با امضای دیجیتال صادرکننده، اعتبار می‌یابند. علاوه‌براین، به‌دلیل نظارت سیستمی که بر روی آن‌ها وجود دارد، امکان سرقت یا تحریف در اطلاعات آن وجود نخواهد داشت.
نحوه استفاده از سامانه چک امن دیجیتال
مشتریان بعد از انجام کامل پیش‌نیازهای لازم برای استفاده از این سامانه، می‌توانند با خیالی راحت از سایت چکاد جهت انجام امورات مربوط به چک‌های دیجتال خود استفاده کنند. روش انجام عملیات‌های مختلف پیرامون چک در این سامانه تا حد زیادی شباهت به سامانه‌های صیاد دارد؛ یعنی شروع فرایند گردش چک در سامانه چکاد هم با صادرکننده است. مشتریان باید با استفاده از همراه بانک به سامانه چک امن دیجیتال وارد شوند؛ پس از ورود به این سامانه، باید گزینه مربوط به ایجاد چک جدید را انتخاب نموده و اطلاعات خواسته شده را به‌صورت دقیق و کامل وارد کنند. شایان ذکر است که اطلاعات لازم شامل اطلاعات هویتی کامل گیرنده، مبلغ چک و تاریخ سررسید و غیره می‌باشند؛ بعد از ورود به سامانه چکاد و ثبت دقیق این اطلاعات، چک شما در وجه فرد موردنظر ثبت شده و صادر می‌گردد.
فرایندهای ثبت تأیید چک و دریافت هم به‌صورت آنلاین از طریق همین سامانه قابل انجام هستند. باتوجه به اینکه قانون جدید چک‌های صیادی شامل چک‌های دیجیتال هم می‌شوند، گیرندگان پس از صدور چک دیجیتال باید به سامانه چکاد بانک مرکزی مراجعه کرده و نسبت‌به ثبت تأیید آن اقدام نمایند. به‌محض تأیید چک دیجیتال در این سامانه توسط گیرنده، وجه از حساب صادرکننده کسر و به‌صورت سپرده در حساب بانک عامل ذخیره می‌شود. در ادامه، فرد گیرنده برای دریافت وجه و نقد کردن چک هم مجدداً باید از طریق سایت چکاد اقدام کند. این شخص با ورود به سامانه چک دیجیتال و انتخاب گزینه مربوط به نقد کردن چک، می‌تواند این فرایند را تکمیل کند؛ با انتخاب این گزینه، وجه برداشت شده از حساب صادرکننده چک دیجیتال در حساب گیرنده آن شارژ می‌شود.
درخواست صدور دسته‌چک دیجیتال
پس از مراجعه به گزینه‌ی درخواست صدور دسته‌چک دیجیتال، با انتخاب شماره حساب جاری خود و تعیین تعداد برگ دسته‌چک پیامکی حاوی رمز یکبار مصرف برایتان ارسال می‌شود. در صورت ورود صحیح رمز درخواست جهت صدور دسته چک دیجیتال به بانک ارسال می‌شود. پس از طی شدن مراحل اداری و کنترل‌های لازم در شعبه افتتاح‌کننده حساب دسته چک دیجیتال برای شما صادر خواهد شد. هنگامی‌که فرایند صدور دسته چک در شعبه در جریان است می‌توانید با انتخاب گزینه‌ی پیگیری درخواست صدور دسته‌چک دیجیتال از وضعیت کلی درخواست مطلع شوید. برای مشاهده دسته‌چک صادرشده و برگه‌های چک دیجیتال گزینه‌ی دریافت اطلاعات دسته‌چک در همراه‌بانک را انتخاب کنید. همچنین می‌توانید با انتخاب دسته‌چک کلیه‌ی برگه‌های چک را به همراه وضعیت آن‌ها اعم از قابل صدور، مصرف‌شده، نقدشده یا باطل‌شده مشاهده کنید.
صدور چک
برای صدور چک در همراه بانک خود یکی از برگه‌های چک صادرنشده خود را انتخاب و کد ملی گیرنده چک را وارد نمایید. در ادامه لازم است مبلغ چک و تاریخ سررسید و شرح صدور چک را وارد و تأیید کنید. پس از ثبت امضای دیجیتال از طریق برنامه‌ی هامون چک صادر و مشخصات آن در همراه بانک نمایش داده خواهد شد.مشاهده چک‌های دریافتی
لیست چک‌های صادرشده در وجه شما در گزینه‌ی کارتابل و کارسازی چک‌های دریافتی قابل مشاهده میباشد. لازم است ابتدا امضای الکترونیک خود را از طریق برنامه‌ی هامون ثبت و سپس در همراه بانک لیست چک‌های دریافتی را مشاهده کنید.انتقال چک دیجیتال
به منظور انتقال دریافت‌شده به فرد دیگر در قسمت مشاهده کارتابل و کارسازی گزینه‌ی انتقال را انتخاب و کد فردی که چک قرار است به او منتقل شود را وارد کنید. پس از ثبت امضای الکترونیکی در برنامه‌ی هامون چک به فرد مربوطه منتقل و از کارتابل شما خارج خواهد شد.نقد کردن چک
برای نقد کردن یا واریز مبلغ چک به حساب خود می‌توانید به شعبه مراجعه یا به صورت غیرحضوری از طریق همراه‌بانک اقدام کنید.
سوالات متداول
ورود و استفاده از سامانه چکاد از چه طریقی امکان‌پذیر است؟ درحال‌حاضر مشتریان بانک‌های مختلف ازطریق همراه بانک خود می‌توانند به این سامانه دسترسی داشته باشند؛ یعنی قبل از هر چیز، باید همراه بانک خود را نصب و فعال داشته باشید.
برای استفاده از خدمات سامانه چکاد علاوه‌بر همراه بانک، برنامه‌ی دیگری موردنیاز است؟ بله مشتریان برای استفاده از خدمات سامانه چکاد بانک مرکزی باید برنامه‌ی «هامون» را هم فعال کرده و امضای الکترونیکی خود را در آن ثبت کنند.
شروع فرایند گردش چک در سامانه چکاد باید توسط کدام‌یک از طرفین صورت گیرد؟ شروع فرایند گردش چک در سامانه چکاد هم با صادرکننده است. این شخص باید با استفاده از همراه بانک یا هر روش دیگری که بانک در اختیارش قرار داده باشد، به سامانه چک امن دیجیتال وارد شود.
نتیجه‌گیری
بانک مرکزی طی اقدامی جدید، شروع به رونمایی از چک‌های دیجیتال کرده است. این چک‌ها موجودیتی مشابه با انواع کاغذی داشته و تمامی قوانین مربوط به چک‌های کاغذی برای آن‌ها هم صدق می‌کند؛ با این تفاوت که دیگر خبری از برگه کاغذی نبوده و چک‌های دیجیتال با امضای الکترونیکی اعتبار پیدا می‌کنند. سامانه چکاد هم بستری است که بانک مرکزی برای مدیریت این چک‌ها ایجاد کرده است. مشتریان بانک‌های مختلف با ورود به این سامانه می‌توانند نسبت‌به صدور، ثبت تأیید و نقد کردن چک‌های دیجیتال اقدام کنند. البته توجه به یک سری نکات جهت استفاده از این سایت الزامی است که نصب و فعال داشتن همراه بانک، استفاده از سامانه هامون برای ثبت امضای الکترونیکی و داشتن یک حساب جاری با امکان صدور دسته چک مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌روند.