مانیتور گیمینگ چه ویژگی‌هایی دارد؟ کدام مانیتور برای بازی مناسب‌تر است؟ مانیتور خوب برای هر کاربری ارزشمند است و برای بازی‌خورها هم اهمیت مانیتور کمتر از کارت گرافیک نیست. حتی بد نیست بخشی از هزینه‌ی کارت گرافیک را برای خرید مانیتوری که حداقل ویژگی‌های گیمینگ را داشته باشد، صرف کنیم و برای حل مشکل سرعت اجرای بازی‌ها، کمی جزئیات گرافیکی را کاهش دهیم. این روزها تنوع مانیتورهای گیمینگ زیاد شده است؛ برخی از رزولوشن بالای 4K بهره می‌برند و برخی دیگر پنل IPS بسیار باکیفیت و برخی نیز پنل خمیده دارند. ویژگی دیگر مانیتور مخصوص بازی بهره‌مندی از ارگونومی خوب میباشد و در انواع زوایا و ارتفاع‌ها قرار می‌گیرد تا گیمر همواره احساس راحتی کند و خسته نشود. تمام این موارد بسته به سلیقه‌ی گیمر و هدف وی می‌تواند مفید یا مضر باشد.
بسیاری از شرکت‌ها برای لذت بردن هرچه بیشتر گیمرهای حرفه‌ای از بازی کردن، سیستم‌ها و تجهیزات مخصوصی برای آن‌ها طراحی کرده‌اند. این سیستم‌ها نه تنها شامل سخت‌افزارهای داخلی کیس‌ها مانند کارت‌های گرافیک، CPU ها و غیره می‌شوند؛ بلکه شامل کیبورد گیمینگ، هندزفری گیمینگ، ماوس گیمینگ و حتی ماوس پدهای مخصوص بازی هم خواهند شد. مانیتورها اما قضیه متفاوتی دارند؛ بسیاری از گیمرهای عادی تمایزی میان مانیتورهای گیمینگ با مانیتورهای معمولی نمی‌بینند و معتقدند که نیازی به صرف هزینه‌ی بیشتر برای خرید نمایشگرهای مخصوص بازی نیست و بهتر است که به‌جای آن برای کارت‌های گرافیک خود هزینه کنند. درمقابل، گیمرهای حرفه‌ای ضرورت وجود یک مانیتور گیمینگ را تجربه کرده‌اند و به‌هیچ عنوان راضی به حذف آن از اتاق گیمینگ خود نیستند. حالا این سوال مطرح میشود که نمایشگرهای گیمینگ چه تفاوتی با نمایشگرهای معمولی دارند که استفاده از آن‌ها در نظر یک گیمر حرفه‌ای ضروری است؟ ما در سامسونگ‌سنتر با مقایسه مانیتور گیمینگ و مانیتور معمولی به این سوال شما پاسخ خواهیم داد.
مقایسه‌ی مانیتور گیمینگ با مانیتور معمولی در یک نگاه
مانیتورهای گیمینگ مانند دیگر سخت‌افزارهای مخصوص بازی، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که بهترین تجربه‌ی کاربری را در هنگام بازی برای گیمرها به ارمغان می‌آورند. در نمایشگرهای گیمینگ رزولوشن بالا به اندازه‌ی نرخ نوسازی و رفرش ریت اهمیت ندارد؛ در طراحی مانیتور گیمینگ تمرکز روی قابلیت‌هایی گذاشته میشود که اجرای بازی‌ها با بالاترین سرعت و کیفیت را ممکن سازد. از این رو مانیتور گیمینگ با مانیتور معمولی از نظر رفرش‌ریت، تأخیر ورودی و زمان واکنش‌دهی بسیار متفاوت طراحی میشود. ازلحاظ ظاهر تفاوتی بین این دو نمایشگر وجود ندارد و هر دو می‌توانند از نوع اولتراواید یا خمیده انتخاب شوند تا زاویه دید وسیع‌تری را برای کاربر به ارمغان آورند. اگر گیمر هستید و در بازی‌ها برد و باخت برایتان اهمیت زیادی دارد، قطعاً خرید یک مانیتور مخصوص بازی و صرف هزینه‌ی بیشتر به شما کمک می‌کند که سرعت و هیجان بیشتری را تجربه کنید. البته این تجربه برای خلق شدن به دیگر تجهیزات گیمینگ هم نیاز دارد؛ همچنین اگر بخواهید گوشی آیفون خود را به نمایشگر برای بازی کردن وصل کنید بهتر است از کابل لایتنینگ به HDMI استفاده کنید.
ابعاد نمایشگر؛ پخش سرگرمی بی‌پایان
ابعاد نمایشگر که در حقیقت قطر مانیتور برحسب اینچ (هر اینچ معادل 2.54 سانتی‌متر) است، نباید کم باشد. مانیتور بزرگ حس غرق شدن گیمر در بازی را قوی‌تر می‌کند. به‌ویژه اگر مانیتور خمیده باشد و بخش بیشتری از زاویه‌ی دید شخص را احاطه کند. اما صبر کنید! حتی اگر محدودیت بودجه هم ندارید، نباید مانیتور بسیار بزرگ بخرید. برای بازی‌ها نباید از مانیتوری با قطر بسیار زیاد مانند 42 اینچ استفاده کرد. درحقیقت این مانیتور غول‌آسا یک تلویزیون است و گیمر می‌بایست در فاصله‌ای بیش از یک متر بنشیند و مشغول بازی شود. گیمری که در فاصله یک متری نشسته، منوها و آیکون‌های کوچک را به‌سختی مشاهده می‌کند. افزون‌براین همیشه نمی‌توان فضای لازم و محل خوبی برای قرار دادن مانیتورهای غول‌آسا پیدا کرد.
نمای بازی فوق‌عریض با مانیتورهای اولتراواید
اغلب مانیتورها و تلویزیون‌های معمولی از نسبت تصویر 16 به 9 بهره می‌برند که نسبت تصویر خوبی به حساب می‌آید. منظور از نسبت تصویر، نسبت عرض به ارتفاع مانیتور میباشد. به‌عنوان مثال رزولوشن Full HD یا 1080p، معادل 1080 پیکسل در ارتفاع تصویر و 1920 پیکسل در عرض است و نسبت تصویر 16 به 9 خواهد بود. برای امور آفیس و اداری می‌توان نسبت تصویر 4 به 3 را بهتر دانست؛ در بازی‌ها و برای تماشای فیلم نیز نسبت تصویر کشیده‌تر، برتری در کار و گیمینگ را ایجاد می‌کند. به همین جهت است که این روزها مانیتورهای اولتراواید با نسبت تصویر 21 به 9 بیشتر شده و یک بعد جدید ارائه می‌دهند. به‌هرحال تماشای محیط گرافیکی یک بازی درحالی‌که بخش زیادی از زاویه دید ما را پوشانده، جذاب‌تر است. توجه داشته باشید که اگر تصویر را در حالت کشیده تنظیم نکنیم، حین تماشای فیلم‌های معمولی بخشی از بالا و پایین تصویر خالی می‌ماند و به همین جهت است که مانیتورهای اولتراواید برای تماشای ویدیو جالب‌تر هستند و مساحت کمتری سیاه می‌ماند.
رفرش‌ریت؛ تماشای پی‌درپی آسان‌تر
با کلید F5 می‌توان صفحه‌ی وب را رفرش کرد تا از نو بارگذاری شود. مانیتور هم پس از نمایش یک فریم تصویر، نوسازی فریم انجام می‌دهد و این کار به‌صورت خط به خط انجام میشود اما به‌قدری سریع است که فکر می‌کنیم ناگهان تصویر غیب شده و تصویر بعدی ظاهر شده است. رفرش‌ریت صفحه‌نمایش مشخصه‌ای برای تعیین تعداد دفعاتی است که در هر ثانیه تصویر روی مانیتور به‌روزرسانی میشود. هرچه میزان نرخ نوسازی مانیتور بیشتر باشد، نشان‌دهنده‌ی سرعت بیشتر آن است. مانیتورهای معمولی از رفرش‌ریت 60 هرتز بهره می‌برند، 60هرتز یعنی 60 بار تغییر تصویر در یک ثانیه؛ حین تماشای فیلم، تصاویر متحرک و حین بازی در هر ثانیه 50 یا 60 تصویر و حتی بیشتر نمایش داده میشود و به‌قدری سرعت زیاد است که متوجه تغییر تصویر نمی‌شویم بلکه تصور می‌کنیم که همه‌چیز در حرکت است. درواقع چشم انسان فیلم‌های معمولی که با سرعت 24 فریم بر ثانیه فیلم‌برداری شده‌اند و با تکثیر فریم‌ها، با سرعت 60 فریم برثانیه پخش می‌شوند را کاملاً روان و متحرک می‌بیند.
رفرش‌ریت یا نرخ نوسازی مانیتور گیمینگ می‌بایست بالا باشد تا حرکات روان‌تر به‌نظر برسند. بنابراین در سال‌های اخیر مانیتورهایی با نرخ نوسازی بالاتر از 60 هرتز بیشتر شده‌اند. نرخ نوسازی مرسوم در مانیتورهای گیمینگ 120 یا 144 هرتز است و در مدل‌های حرفه‌ای حتی به 360 هرتز هم می‌رسد. رفرش‌ریت بالای یک نمایشگر با به‌روزرسانی مرتب تصاویر باعث میشود گیمر در کم‌ترین زمان ممکن کنش‌ها و تغییرات را مشاهده کند و با بالاترین سرعت نسبت به آن‌ها عکس‌العمل نشان دهد. نکته مهمی که باید در نظر داشت هماهنگی رفرش‌ریت مانیتور با کارت گرافیک است. اگر نرخ نوسازی مانیتور بیش از سرعت پردازش کارت گرافیک باشد، تغییری احساس نمی‌شود و حتی در سرعت‌های بالا امکان دارد مشکلاتی مانند قطع شدن تصویر رخ دهد؛ مگر این‌که کارت گرافیک به فناوری‌های مثل FreeSync و G-Sync مجهز شده باشد که وظیفه‌ی ایجاد هماهنگی میان رفرش‌ریت کارت گرافیک و مانیتور را برعهده دارند، البته باید مانیتور گیمینگ هم از این دو فناوری پشتیبانی کند که درحال‌حاضر تنها مانیتورهای حرفه‌ای این ویژگی را دارند.
نوع پنل و مقایسه‌ی کوتاهی بین IPS و TN
در مجموع دو نسخه‌ی کلی پنل در مانیتورها به کار می‌رود. نسخه‌ی TN قدیمی‌تر و ارزان‌تر که نرخ نوسازی بالاتر و تأخیر کمتری در تعویض تصویر دارد. پنل‌های IPS نسخه‌ی امروزی و جدیدتر میباشد که کنتراست و کیفیت رنگ بالاتری دارد و صدالبته گران‌تر است. زاویه دید پنل‌های IPS باتوجه‌به جهت‌گیری متفاوت ساب‌پیکسل‌ها، بیشتر است و معمولاً در مشخصات مانیتورها به زاویه دید 178 درجه‌ای این پنل‌ها اشاره میشود. پنل‌های IPS یک عیب کوچک هم دارند و آن واکنش کندتر و تأخیر بیشتر است. به‌عبارت دیگر پنل‌های IPS از لحاظ رفرش‌ریت یا نرخ نوسازی تصویر، مثل پنل‌های TN عالی نیستند. خوشبختانه در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی صورت گرفته و اکنون می‌توان پنل‌های IPS سریع و عالی برای بازی‌ها تهیه کرد.
زمان پاسخ‌گویی یا Response Time
زمان واکنش‌دهی یا پاسخ‌گویی پارامتری دیگر است که در طراحی مانیتورهای گیمینگ به‌صورت ویژه به آن توجه میشود. منظور از سرعت پاسخ‌گویی، مدت زمانی است که طول می‌کشد تا پیکسل‌های مانیتور تغییر رنگ دهند. اگر زمان واکنش‌دهی متناسب با سرعت بازی نباشد، در برخی از صحنه‌های بازی متوجه تاری یا گیر کردن تصویر خواهید شد. همان‌طور که در مقایسه‌ی IPS و TN اشاره کردیم، سرعت عمل پنل‌ها متفاوت است. برخی سریع ردپای فریم قبلی را پاک کرده و فریم جدیدی را به نمایش می‌گذارند و برخی به کندی این کار را انجام می‌دهند. درواقع تعویض تصویر چیزی نیست که به‌صورت آنی اتفاق بیافتد و همواره تأخیری کوچک وجود دارد. چندسال پیش زمان پاسخ‌گویی مانیتورهای IPS درحد 16 میلیثانیه بود اما اکنون این تأخیر به 4 میلیثانیه کاهش پیدا کرده است و می‌توان IPSها را برای بازی‌های سریع استفاده کرد. گاهی تفاوت 2 میلیثانیه و 1 میلیثانیه را اندکی حس می‌کنیم هرچند برای دیدن تفاوت‌ها می‌بایست از دوربین‌های سریع، نه چشم معمولی آدمی استفاده کرد.
تأخیر ورودی
به فاصله زمانی بعد از انجام یک عمل مانند حرکت ماوس یا فشردن دکمه‌های کیبورد تا پردازش و اجرای آن روی نمایشگر تأخیر ورودی یا لگ گفته میشود. هنگامی‌که در زمان بازی کردن روی دکمه‌ی ماوس کلیک می‌کنید تا به هدف خود شلیک کنید، در واقع دستوری به پردازنده و کارت گرافیک سیستم ارسال میشود، این دستور بعد از پردازش سریعاً فرمانی به صفحه‌نمایش شما ارسال می‌کند و کل این فرایند باید در کسری از ثانیه انجام شود. اگر تأخیر ورودی نمایشگر شما بیش از حد معمول به‌طول بیانجامد، حتماً سرعت بازی شما کم خواهد شد. تأخیر ورودی برحسب میلیثانیه اندازه‌گیری میشود و تفاوت آن هم به همین اندازه کم است؛ اما می‌تواند نتیجه‌ی بازی را زمین تا آسمان تغییر دهد. در مانیتورهای گیمینگ لگ ورودی در حد 2 تا نهایت 4 میلیثانیه تنظیم میشود که در عمل بازیکن اصلا هیچ مکثی احساس نمی‌کند.
طراحی ظاهری نمایشگر گیمینگ متفاوت است؟
برخلاف این‌که طراحی ظاهری یکی از ده تفاوت ماوس‌های گیمینگ با ماوس‌های معمولی است، میان مانیتورهای گیمینگ با مانیتورهای معمولی از نظر طراحی ظاهری تفاوتی دیده نمی‌شود؛ هر دو مدل این مانیتورها می‌توانند از نوع خمیده یا اولترا واید انتخاب شوند. نمایشگرهای منحنی یا اولترا واید زاویه دید وسیع‌تری برای گیمرها ایجاد می‌کنند تا در هنگام بازی تمرکز بیشتری داشته باشند. در مانیتورهای عریض نسبت تصویر نمایش داده شده 21:9 و بیشتر از مانیتورهای معمولی است که نسبتی برابر با 16:9 دارند. البته باید درنظر داشت که برخی از بازی‌ها به دلایل مختلف از این نسبت بزرگ‌تر پشتیبانی نمی‌کنند.
استاندارد رزولوشن مانیتور گیمینگ باید چقدر باشد؟
برای شما هم این سوال مطرح شده است که رزولوشن مانیتور مخصوص بازی چقدر اهمیت دارد؟ برخلاف تصور بسیاری از افراد رزولوشن فاکتوری نیست که یک مانیتور گیمینگ روی آن تمرکز داشته باشد. تقریباً همه می‌دانند که منظور از رزولوشن تعداد پیکسل‌هایی است که در هر لحظه روی نمایشگر فعال می‌شوند. به این معنی که هرچه رزولوشن بیشتر باشد، کیفیت بالاتر رفته و پردازنده گرافیکی در هر ثانیه نیاز به پردازش دستورالعمل‌های بیشتری پیدا می‌کند. این افزایش دستورالعمل‌ها کارت گرافیک را درگیر کرده و سرعت آن را کاهی می‌دهد. به‌همین دلیل مانیتورهای گیمینگ سرعت را فدای کیفیت بیشتر نمی‌کنند و تنها در حد مورد نیاز رزولوشن خود را افزایش می‌دهند. البته می‌توان از کارت‌های گرافیک بسیار قوی برای پردازش سریع رزولوشن هم استفاده کرد؛ اما معمولاً به‌دلیل قیمت بسیار بالای این‌گونه کارت‌های گرافیک کمتر کسی به سراغ آن‌ها خواهد رفت. چراکه قیمت نسبتاً زیاد تجهیزات گیمینگ، گیمرها را در هنگام خرید با مشکل مواجه می‌کند. معمولاً رزولوشن مانیتورهای مخصوص بازی حدود 1440p/144Hz یا 4K در نظر گرفته میشود.
ارگونومی یا تنظیمات فیزیکی به کمک استند مانیتور
آخرین ویژگی مهم یک مانیتور خوب برای بازی‌ها، ارگونومی آن است. بهتر است مانیتور استندی داشته باشد که بتوان به کمک آن ارتفاع را به خوبی کم و زیاد کرد و همین‌طور پنل را به جلو و عقب یا کناره‌ها تا حد زیادی چرخاند. حتی برخی مانیتورهای گیمینگ استندی با قابلیت چرخش مانیتور و عمودی کردن آن دارند که برای استفاده از مانیتور حین وب‌گردی یا اموری مثل آفیس و تایپ عالی است.